“Gifted children come with a set of characteristics that are often unknown to a typical medical or mental health professional, because professionals receive little, if any, training about the characteristics, social/emotional development, or special needs of gifted individuals.”
Paul Beljan
Inleiding
Trauma is voor vele uitzonderlijk hoogbegaafde kinderen geen onbekend gegeven, noch voor hun ouders. Als onderwerp op zich is trauma echter vaak nog zwaar beladen en maakt het deel uit van het taboe rond geestelijke gezondheid. Bovendien blijkt er, wanneer we specifiek spreken over trauma bij (uitzonderlijk) hoogbegaafden, nog altijd veel te weinig onderzoek of informatie over beschikbaar.
Dit artikel wil dit taboe doorbreken en informatie bundelen over trauma en psychische problemen bij uitzonderlijk hoogbegaafde kinderen. Een groot deel van deze kinderen krijgt namelijk te maken met trauma tijdens z’n leven. Vermits uitzonderlijk hoogbegaafden zich zo ver van de norm bevinden en niet altijd makkelijk in contact komen met peers (door de beperkte aanwezigheid van UHB kinderen in de samenleving), krijgen zij soms eerder of vooral te maken met de negatieve gevolgen van hun bijzondere zijnskenmerken.
De bedoeling van dit artikel is niet om medisch of psychologisch advies te geven. Noch willen we aan de hand van studies en cijfermateriaal ‘bewijzen’ dat UHB kinderen gevoeliger zijn aan mogelijk trauma.
Wel werd vanuit praktische verhalen en ervaringen uit het dagelijkse leven van UHB kinderen informatie bij elkaar gebracht over hoe en waarom trauma ontstaat en verloopt bij deze doelgroep.
De inhoud van dit artikel werd onderbouwd door zowel literatuur over trauma algemeen en naar hoogbegaafdheid toe, maar stoelt eveneens op de ervaringen van ouders van UHB kinderen zelf.
Doelstellingen van het artikel in een notendop:
- Bestaande informatie over trauma specifiek toepassen op uitzonderlijk hoogbegaafde kinderen
- Handvaten bieden om trauma te leren herkennen bij deze kinderen
- Lichamelijke en psychische problemen bij UHB kinderen blootleggen en linken aan trauma
- Het taboe op vlak van trauma bij (zeer) jonge UHB kinderen doorbreken
- Oplossingen bieden voor het voorkomen én doorbreken van trauma bij deze doelgroep
- Sensibiliseren over de speciale noden van UHB kinderen binnen onderwijs, evenals binnen de psychologie/psychiatrie
Overzicht:
Omwille van de uitgebreide inhoud, werd het artikel opgedeeld in meerdere delen en pagina’s. Klik op onderstaand schema om de delen afzonderlijk door te lezen.
Deel 1 – Wat is trauma?
- Traumasporen
- Trauma en de hersenen
- De opbouw van de hersenen
- Trauma belemmert ‘leren’
- Trauma en het hoogbegaafde kind
Deel 2 – Uitzonderlijke hoogbegaafdheid en trauma
- Window of Tolerance
- De gevolgen van trauma bij uitzonderlijke hoogbegaafdheid
- Gedrag of stoornis?
- Trauma bij (zeer) jonge UHB kinderen
Deel 3 – Oorzaken van trauma bij uitzonderlijke hoogbegaafden
- Cognitieve deprivatie
- Eenzaamheid
- Onderprikkeling vs. overprikkeling
- Geen passend onderwijs
- Tekort aan peers
- UHB kenmerken en prikkelgevoeligheden
- Tekort aan kennis op scholen
Deel 4 – Alternatieven voor het helen van trauma
- Alternatieven
- Cognitieve uitdaging
- Versnellen
- Rust voor de ziel
- Unschooling
- Contact met peers
- Voorkomen is beter dan genezen
Deel 5 – Tips en adviezen
- voor ouders
- voor leerkrachten en onderwijspersoneel
- voor psychologen, psychiaters en hulpverleners
Bronnen en linken
Trauma
- Traumasensitief onderwijs
- Traumasensitief onderwijs facebookpagina
- Gedragsproblemen in de klas
- Trauma hechtingsstoornis – Wijleren.nl
- Complexe vroegkinderlijke traumatisering: een ontwikkelings- en hechtingstrauma
Trauma en hoogbegaafdheid:
- Trauma en hoogbegaafdheid – Kind en trauma
- Hoogbegaafd trauma – Social balance
- Traumaverwerking voor hoogbegaafden en HSP – Psycholoog hoogbegaafdheid
- Hoogbegaafdheid en trauma – Praktijk Destina
- Talentissimo: Verslag van de lezing door dr. Beljan
- Als trauma je achtervolgt – Ieku (podcast)
- Intuïtie bij hoogbegaafden met complex trauma – Social balance
- Traumagerelateerd gedrag bij hoogbegaafden – Praktijk Extratalent
- Giftedness and the impact of trauma
- Possible traumatic consequences faced by gifted children
- Healing trauma in creative sensitive gifted people
- Supporting Gifted People: Guidelines for Therapists & Coaches (and Advice for Gifted Clients)
- Intergifted: Conversations about gifted trauma
- The Antecedents of Misdiagnosis: When Normal Behaviors of Gifted Children Are Misinterpreted As Pathological
- Tips of Helping Gifted, Highly Sensitive Teens & Kids Cope with Trauma
Traumasporen
- Traumasporen – Erik de Soir
- Trauma’s laten in het lichaam diepe sporen na
- Traumasporen – Groepspraktijk Zuid
- Interview Bessel van der Kolk: ‘Trauma’s laten in het lichaam diepe sporen na’ – ntvp.nl
Depressie
- Gifted adolescents and depression
- Existential depression in gifted individuals
- Unexpected consequences of growing-up gifted
- Existential depression: the mental illness of the gifted & talented
- Depression in gifted adults
- How to deal with depression as a highly gifted adult
- Depressive disorder in highly gifted adolescents
- Gifted children and mental health
Klik hier verder naar het volgende deel (1 van 5) van het artikel …