“Parents of gifted children face many more obstacles and tough choices than meets the eye.”
ljconrad
In verhalen in de media worden ouders van (uitzonderlijk) hoogbegaafde kinderen soms gekarakteriseerd als opdringerige, overheersende helikopterouders of als betweterige fanatici die alleen maar om hun eigen kind geven. Graag willen we hierover een paar dingen ophelderen …
Welke mythes rond ouders van (uitzonderlijk) hoogbegaafde kinderen bestaan er?
- Ze prijzen hun kind liever dan dat ze het hard zien werken
- Ze geloven dat intelligentie vastligt
- Ze denken dat het label hoogbegaafdheid het equivalent is van een ‘gouden ticket’
- Ze willen niets liever dan dat hun kind wordt toegelaten tot elite onderwijs
- Ze hebben geen empathie voor leerlingen met leerproblemen
- Ze kunnen niet wachten tot de volgende ouderavond om over hun kind te praten
- Ze ‘pushen’ hun kinderen om uit te blinken
Mythe 1: ze prijzen hun kind liever dan dat ze het hard zien werken
Ouders van (uitzonderlijk) hoogbegaafde kinderen zijn vaak net de énige pleitbezorger van hun kind als het gaat om hun opleiding en acceptatie in de samenleving. Wat voor anderen overkomt als overdreven lof is misschien wel de enige keer dat sommige (uitzonderlijk) hoogbegaafde kinderen positieve feedback krijgen van een volwassene. Het doet niets af aan het besef dat hard werken een integraal onderdeel is van slagen in het leven.
Waarom denkt u dat ouders wanhopig proberen leerkrachten ervan te overtuigen dat hun kind vanaf het begin moet worden uitgedaagd? Veel ouders van (uitzonderlijk) hoogbegaafde kinderen zijn het product van hetzelfde onderwijssysteem waarin hun kinderen nu zitten. Zij weten dus uit de eerste hand hoe slopend het kan zijn om in een klas te zitten waar helemaal geen uitdaging is.
“Veel ouders van (uitzonderlijk) hoogbegaafde kinderen zijn het product van hetzelfde onderwijssysteem waarin hun kinderen nu zitten. Zij weten dus uit de eerste hand hoe slopend het kan zijn om in een klas te zitten waar helemaal geen uitdaging bestaat.”
ljconrad
(Uitzonderlijk) hoogbegaafde kinderen komen vaak al vroeg tot de conclusie dat hard werken niet nodig is omdat ze niet het werk krijgen dat hen uitdaagt. Ouders zien de resultaten hiervan thuis wanneer hun kind weigert de stapel onafgemaakte werkbladen te maken die als huiswerk wordt meegegeven. Ze zien de liefde voor het leren bij hun kinderen jaar na jaar afnemen. Zij zijn degenen die moeten omgaan met de onvermijdelijke inzinkingen die zich voordoen wanneer hun kind thuiskomt na een dag vol teleurstellingen waarin het enkel zaken leerde die het al kende.
Ouders van uitzonderlijk begaafde kinderen kennen de waarde van hard werken. Zij weten ook hoe belangrijk het is hun kind een ondersteunend systeem te bieden dat meer waarde hecht aan hun sociale en emotionele behoeften dan alleen aan hun prestaties.
Mythe 2: zij geloven dat intelligentie vastligt
De laatste jaren is deze specifieke mythe het resultaat van een misbegrijpen over hoe we intelligentie en hoogbegaafdheid definiëren. Het is een argument vol semantiek. Recent wetenschappelijk bewijs wordt afgezet tegen anekdotisch bewijs in ‘nature vs. nurture’ debatten waarin ouders worden neergezet als onwetende deelnemers die gewoon ‘hun houding moeten bijstellen’. Dat is niet zo.
Ouders van (uitzonderlijk) hoogbegaafde kinderen zijn zich er juist uitermate van bewust dat intelligentie kan worden ‘gevoed’. Zij weten ook dat de definitie van hoogbegaafdheid discutabel is in de academische wereld, maar juist zeer persoonlijk afhankelijk is wanneer het om hun eigen kind gaat. Buitengewone begaafdheid kan niet worden gezien als een ingang of een bestemming wanneer men spreekt over hoogbegaafdheid. Dit is een valse tweedeling, gebaseerd op een gebrek aan begrip van wat hoogbegaafdheid wel en niet is.
Mythe 3: zij denken dat het etiket hoogbegaafdheid het equivalent is van een “gouden ticket”
Ouders van (uitzonderlijk) hoogbegaafde kinderen geloven niet dat alles alleen vanwege het label ‘hoogbegaafd’ van een leien dakje zal gaan. Helaas is het label soms door scholen vereist om deel te mogen nemen aan binnen- of buitenschoolse uitbreidingsprogramma’s of kangeroeklassen.
Deze programma’s worden door de ouders zelden gezien als ‘eliteclubjes’ voor hoogbegaafden. Wél zijn het levenslijnen naar uitdagende leerplannen, een toevluchtsoord tegen pesten of een plek voor het kind om tijd door te kunnen brengen met peers en leerkrachten die hen écht begrijpen. Het aantal effectieve en geavanceerde onderwijsprogramma’s in dit land is schaars en voor sommige (uitzonderlijk) hoogbegaafde leerlingen zelfs onbestaande.
Mythe 4: zij willen niets liever dan dat hun kind wordt toegelaten tot elite onderwijs
Deze mythe is het resultaat van het door elkaar halen van ‘hoogbegaafdheid’ en ‘talentontwikkeling’. Ouders van hoog presterende of bijzonder excellerende kinderen kunnen misschien een eliteopleiding als doel stellen voor hun kind, maar ouders van (uitzonderlijk) hoogbegaafde kinderen weten dat dit een beslissing is die het beste aan hun kind kan worden overgelaten.
Wat ouders vooral willen is dat hun kind gelukkig is, welk pad het ook kiest, ongeacht waar het gaat studeren of wanneer het überhaupt al verder gaat studeren.
Mythe 5: ze hebben weinig of geen empathie voor leerlingen met leerproblemen
Nieuwsberichten over de financiering van onderwijs of schoolse projecten voor hoogbegaafden ontaarden soms in twistgesprekken over de toewijzing van financiële middelen voor dit ‘bijzonder’ onderwijs. Soms wordt er dan gesuggereerd dat ouders van deze kinderen geen empathie hebben voor leerlingen met leer- of ‘grotere’ problemen.
Deze mythe is beledigend, vooral voor ouders van kinderen met een ‘dubbele diagnose’, die op beide fronten voor hun kinderen moeten opkomen. Het is geen ‘of’ ‘of’ debat. Geen enkel kind of groep kinderen is belangrijker dan een ander. Het is een louter kwestie van het invullen van (leer)behoeften.
“Geen enkel kind of groep kinderen is belangrijker dan een ander. Het is een louter kwestie van het invullen van (leer)behoeften.”
ljconrad
Mythe 6: ze kunnen niet wachten tot de volgende ouderavond om over hun kind te praten
De ouderavond op school is vaak net een extreem stressvolle ervaring voor de ouder van een (uitzonderlijk) hoogbegaafde leerling. Om de spanningen tijdens deze bijeenkomsten te verminderen, wordt deze ouders soms aangeraden het woord ‘hoogbegaafd’ of de sociaal-emotionele behoeften van hun kind niet te noemen. Terwijl andere ouders net worden aangemoedigd om te vertellen over de successen van hun kind buiten de school, doen ouders van (uitzonderlijk) hoogbegaafde leerlingen er vaak alles aan om niet de indruk te wekken dat ze ‘opscheppen’ over hun kind.
Veel ouders melden dat ze zich schuldig voelen omdat ze op school benoemen dat hun kind ondersteuning nodig heeft. Zij worden er dan aan herinnerd dat de middelen schaars zijn en dat hun kind ‘toch al een voorsprong heeft”. Wie zou zo’n ouderavond niet willen bijwonen? Toch?
Mythe 7: ze ‘pushen’ hun kinderen om uit te blinken
Waarom zouden hun kinderen anders als (uitzonderlijk) hoogbegaafd worden geïdentificeerd? Ze hebben hen vàst voorgelezen in de baarmoeder, Baby Einstein video’s gekocht nog voor ze thuiskwamen uit het ziekenhuis, en hebben hen zeker naar de béste kleuterschool gestuurd…
Ouders van (uitzonderlijk) hoogbegaafde kinderen zullen u vertellen dat de “vonk” die zij in hun kind zien al lang ontstond voor hun kind als (uitzonderlijk) hoogbegaafd werd geïdentificeerd. Het bieden van een uitdagende omgeving is een antwoord op en geen ‘voorwaarde’ voor hoogbegaafdheid. Deze kinderen drijven hun ouders tot het uiterste.
“Ouders van hoogbegaafde kinderen worden geconfronteerd met veel meer obstakels en moeilijke keuzes dan op het eerste gezicht lijkt.”
ljconrad
De waarheid is…
Ouders van (uitzonderlijk) hoogbegaafde kinderen worden met veel meer obstakels en moeilijke keuzes geconfronteerd dan op het eerste gezicht lijkt. Voor velen is het een dagelijkse strijd om met de sociale of emotionele problemen van hun kinderen om te gaan, te pleiten voor passend onderwijs voor hun kind én te zorgen voor financiële middelen voor verrijking of extra onderwijsmogelijkheden. Als u als lezer één van bovenstaande mythes onderschrijft, stellen we voor dat u de tijd neemt om met de ouders van een (uitzonderlijk) hoogbegaafd kind samen te gaan zitten en een oprechte poging doet om hun leven te begrijpen.
Wat is uw ervaring als ouder van een uitzonderlijk hoogbegaafd kind?
Bent u één van deze mythen al tegengekomen?
Deel uw gedachten in onze besloten oudergroep op facebook
(enkel toegankelijk voor ouders van UHB kinderen in Vlaams onderwijs)
Vrij vertaald naar:
7 myths surrounding parents of gifted children
